Kiedy urząd wymierzy sankcje

1. Komu urząd może ustalić dodatkowe zobowiązanie podatkowe

Nie wszystkim podatnikom organy podatkowe mogą ustalać dodatkowe zobowiązanie podatkowe. Ustalenie takiego zobowiązania nie jest możliwe w stosunku do podatników będących osobami fizycznymi. Potwierdził to Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 września 2007 r., sygn. akt P 43/06. Brak możliwości wymierzenia osobom fizycznym sankcji wynika z faktu, że na takich podatnikach ciąży odpowiedzialność karna skarbowa. Dlatego ustalanie im dodatkowego zobowiązania podatkowego oznaczałoby dwukrotne karanie za ten sam czyn.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe może być ustalone jedynie:

l podatnikom będącym osobami prawnymi oraz

l jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej; dotyczy to również spółek cywilnych i osobowych (które są podatnikami VAT). Potwierdzają to również sądy administracyjne w swoich orzeczeniach (zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 kwietnia 2001 r., sygn. akt III SA 236/00, niepubl., czy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 czerwca 2005 r., sygn. akt FSK 2446/04, niepubl.).

2. Czy urząd może ustalić dodatkowe zobowiązania za okres rozliczeniowy przed 1 maja 2004 r.

Przez pewien czas nie było jasne, czy istnieje możliwość ustalania dodatkowego zobowiązania podatkowego w stosunku do okresów rozliczeniowych przed 1 maja 2004 r. Ostatecznie kwestia ta została rozstrzygnięta uchwałą 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 września 2005 r. (sygn. akt I FPS 2/05, publ. ONSA i WSA 2006/1/1), w której sąd dopuścił taką możliwość. Dlatego gdy przedmiotem kontroli jest okres przed 1 maja 2004 r., również może być ustalone dodatkowe zobowiązanie.