Zaliczki a VAT - wybrane problemy w pytaniach i odpowiedziach

1. Jak rozliczyć przedpłaty na towary (usługi), które zostaną zamówione w przyszłości

problem

Nasza firma przyjmuje od swoich kontrahentów wpłaty na poczet przyszłych zamówień. Dokonanie wpłaty umożliwia tym kontrahentom zamawianie w przyszłości towarów po obniżonych cenach. Wygląda to tak, że klient wpłaca określoną kwotę na konto hurtowni, a następnie, w miarę swoich potrzeb, wykorzystuje wpłaconą kwotę na dokonywane przez siebie zakupy. Czy otrzymywanie takich wpłat skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w VAT? Czy należy wystawiać faktury zaliczkowe?

rada

Nie, otrzymanie takich wpłat nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Nie należy także wystawiać faktur zaliczkowych.

uzasadnienie

W omawianej sytuacji obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania części należności będzie powstawać dopiero z chwilą konkretyzowania przez klientów, na jaki cel przeznaczą środki z dokonanej uprzednio wpłaty. Dopiero wówczas należy wystawić fakturę zaliczkową lub pierwszą z faktur zaliczkowych, jeśli dokonana przedpłata nie zostanie wykorzystana za jednym razem.

Artykuł 19 ust. 11 ustawy o VAT określa moment wcześniejszego powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi Państwa firma otrzymała część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania, w tej części.

Nie każda jednak wpłata dokonywana na rzecz sprzedawcy stanowi otrzymanie części należności w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy o VAT. Aby powstał obowiązek podatkowy, konieczne jest, aby między otrzymaniem przez podatnika określonej kwoty a czynnością podlegającą opodatkowaniu (dostawą towarów, świadczeniem usługi) istniał bezpośredni związek. Oznacza to, że obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania części należności powstaje tylko wówczas, jeśli należności te dotyczą zakupu konkretnych towarów lub konkretnych usług.

Inne otrzymywane wpłaty niezwiązane bezpośrednio z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu nie skutkują powstaniem obowiązku podatkowego i nie są dokumentowane fakturami zaliczkowymi. Tak będzie w sytuacji wskazanej w pytaniu. Jak bowiem wynika z treści pytania, w momencie otrzymywania wpłat od klientów nie jest wiadome, jakie towary zostaną przez nich nabyte. Decyzja ta podejmowana jest przez klientów później. W tej sytuacji otrzymywanie wpłat nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT. Wpłaty te nie powinny być dokumentowane fakturami zaliczkowymi. W celu dokumentowania wpłat należy wystawiać inne dokumenty, np. noty księgowe, potwierdzenia wpłat.