Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 28 marca 2024 r., sygn. II SA/Gd 961/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jolanta Górska (spr.) Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń Asesor WSA Wojciech Wycichowski po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 marca 2024 r. sprawy ze skargi D. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 17 sierpnia 2023 r., sygn. akt SKO.421.445.2023 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Skarga D. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 17 sierpnia 2023 r., nr SKO.421.445.2023, wniesiona została w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

W dniu 24 lutego 2023 r. skarżąca złożyła wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką – M. D., legitymującą się wydanym na stałe przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Słupsku orzeczeniem z dnia 20 stycznia 2023 r. o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wójt Gminy Ustka decyzją z dnia 6 kwietnia 2023 r., nr GOPS.ŚR.5702.000053.2023, wydaną na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 390), odmówił przyznania skarżącej wnioskowanego świadczenia.

Organ stwierdził bowiem, że w niniejszej sprawie nie została spełniona przesłanka warunkująca przyznanie świadczenia, o której mowa w art. 17 ust. 1b ustawy oświadczeniach rodzinnych, gdyż niepełnosprawność matki skarżącej powstała w wieku dorosłym, tj. w wieku 65 lat a świadczenie pielęgnacyjne jest należne tylko, gdy niepełnoprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Nadto, w ocenie organu, nie istnieje wyraźny i bezpośredni związek między rezygnacją bądź niepodejmowaniem zatrudnienia przez skarżącą a podjęciem się przez nią opieki nad niepełnosprawną matką. Skarżąca pracowała zawodowo w okresie od 1 października 2014 r. do 7 lipca 2021 r. a oświadczanie o zaprzestaniu prowadzenia gospodarstwa rolnego złożyła od dnia 21 lutego 2023 r. Z kolei, matka skarżącej osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym została w listopadzie 2022 r. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego wynika przy tym, że matka skarżącej mieszka wraz ze swoim synem i jego rodziną w domu jednorodzinnym oddalonym około 200 m od domu skarżącej. Skarżąca przebywa u matki sprawując opiekę w godzinach od 7:30 do 20:00 – 21:00, niekiedy pozostaje na noc. Matka skarżącej około pół roku temu przebyła udar prawostronny, nie jest osobą obłożnie chorą, przemieszcza się po mieszkaniu samodzielnie, jednakże przy pomocy. Samodzielnie spożywa posiłki, które przygotowuje skarżąca. Z matką skarżącej zamieszkuje jej syn, który prowadzi działalność gospodarczą. Według oświadczenia skarżącej, brat nie angażuje się w opiekę nad matką, gdyż nie ma takiej potrzeby, bo skarżąca nie pracuje, więc opiekuje się matką. Zdaniem organu, pomoc skarżącej wobec mamy sprowadza się do wykonywania czynności dnia codziennego, jakie wykonuje się zwykle w każdym gospodarstwie domowym, również w tych rodzinach, gdzie wszyscy członkowie pracują, często mając pod opieką dzieci lub osobę niepełnosprawną. Sprawowana opieka stanowi naturalną pomoc w rodzinie, a obowiązek sprawowania opieki spoczywa również na pozostałych dzieciach niepełnosprawnej, które powinny w nim aktywnie uczestniczyć. Pracownik socjalny podczas przeprowadzania wywiadu zaproponował rodzinie pomoc w formie usług opiekuńczych, jednakże skarżąca nie wyraziła zgody na udzielenie pomocy w takiej formie. Z uwagi na powyższe, organ stwierdził, że choć niewątpliwie matka skarżącej wymaga pomocy, to czynności wykonywane przez skarżącą przy matce nie wymagają rezygnowania z pracy bądź jej niepodejmowania. Stan zdrowia matki skarżącej umożliwia skarżącej podjęcie zatrudnienia w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, przy jednoczesnym zapewnieniu opieki ze strony rodziny, jak i pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ustce w formie zapewnienia usług opiekuńczych.