Wyrok NSA z dnia 19 grudnia 2023 r., sygn. II OSK 1769/22

Dnia 19 grudnia 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Leszek Kiermaszek Sędzia del. WSA Mirosław Gdesz po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej B. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 1 grudnia 2021 r., sygn. akt IV SA/Po 873/21 w sprawie ze skargi R. W. i B. W. na decyzję Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 10 sierpnia 2021 r. nr WOA.7721.150.2021.MKA w przedmiocie nakazu wykonania rozbiórki oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2021 r., sygn. akt IV SA/Po 873/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę R. W. i B. W. na decyzję Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego, zwanego dalej "WINB", z dnia 10 sierpnia 2021 r., nr WOA.7721.150.2021.MKA, którą utrzymano w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, zwanego dalej "PINB", w P. z dnia 29 kwietnia 2021 r., nr PINB.4200.6.2019, nakazującą na podstawie art. 49b ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1133 ze zm.), zwanej dalej "P.b.", skarżącym wykonanie na własny koszt rozbiórki całości budynku gospodarczego o wymiarach: długość ok. 6,42 m, szerokość ok. 3,76 m, wysokości ok. 2,3-2,8 m – wzniesionego bez wymaganego prawem zgłoszenia na terenie działki nr [...] przy granicy z działką nr [...] (ark. mapy 20, obręb miasto P.), w P..

Sąd I instancji wskazał, że w niniejszej sprawie wiążąca jest ocena prawna zawarta w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu o sygn. akt IV SA/Po 428/20. Organy obu instancji, uwzględniając tą ocenę, ponownie prawidłowo ustaliły stan faktyczny. Ponadto Sąd wyjaśnił, że w niniejszej sprawie znajdują przepisy Prawa budowanego w brzmieniu sprzed 19 września 2020 r.

Następnie Sąd powołał się na definicję "obiektu budowlanego" (art. 3 pkt 1 P.b.), "budynku" (art. 3 pkt 2 P.b.) i "obiektu małej architektury (art. 3 pkt 4 P.b.) oraz "budynku gospodarczego (§ 3 pkt 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie; Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 ze zm.). Sąd stwierdził, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż obiekt będący przedmiotem niniejszego postępowania ze wglądu na pełnioną funkcję przechowywania, służącą mieszkańcom budynku mieszkalnego, pełni rolę budynku gospodarczego. Także wspomniana wielkość obiektu (około 24 m2) wykluczała zakwalifikowanie go do obiektów małej architektury. Ponadto w sprawie ustalono, że przedmiotowy budynek ma samodzielną konstrukcję ze słupków i płyt betonowych, i nie wspiera się ani na ogrodzeniu, ani na innym obiekcie. Z poczynionych wcześniej ustaleń dokonanych m.in. w wyniku kontroli z 11 września 2019 r. wynikało, że na terenie działki nr [...], w granicy z działką sąsiednią nr [...], wzniesiono z prefabrykatów elementów ogrodzeniowych wolnostojący obiekt budowlany. W świetle definicji "robót budowlanych" (art. 3 pkt 7 P.b.) i "budowy" (art. 3 pkt 6 P.b.) wzniesienie przedmiotowego budynku prawidłowo zakwalifikowano jako budowę obiektu budowlanego. Zgodnie z art. 28 ust. 1 P.b. w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 2 P.b. budowa przedmiotowego budynku gospodarczego z uwagi na jego wielkość (o powierzchni zabudowy 24,14 m2 przy działce o powierzchni 541 m2) wymagała od inwestora dokonania zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej. Nie było kwestionowane, że inwestorzy nie dokonali przedmiotowego zgłoszenia zamiaru wykonania budynku gospodarczego o powierzchni do 35 m2. W tych warunkach zachodziły podstawy do wdrożenia postępowania legalizacyjnego w trybie art. 49b P.b., co wymagało sprawdzenia, czy przedmiotowy budynek jest zgodny z normami planistycznymi oraz nie narusza przepisów, w tym – techniczno-budowlanych. Ponieważ na przedmiotowym terenie nie obowiązywał plan miejscowy, dlatego na dalszym etapie postępowania legalizacyjnego konieczne byłoby uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Jednakże organy nadzoru budowalnego zasadnie dostrzegły, że budynek znajdujący się na działce nr [...] narusza przepisy techniczno-budowalne, co uniemożliwiło dalsze prowadzenie postępowania legalizacyjnego. Sąd wskazał na treść § 12 ust. 1-4 ww. rozporządzenia i stwierdził, że w niniejszej sprawie nie jest możliwe zastosowanie wskazanych w § 12 ust. 2-4 ww. rozporządzenia wyjątków z uwagi na brak ku temu przesłanek. Dla tej oceny nie ma znaczenia zgoda właścicieli nieruchomości sąsiedniej na posadowienie przedmiotowego budynku przy granicy z działką nr [...].