Przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Procedura zwalniania.

Ewa Drzewiecka

Wstęp

Umowa o pracę może rozwiązać się na kilka różnych sposobów: na mocy porozumienia stron, za wypowiedzeniem, bez wypowiedzenia, z upływem czasu, na który była zawarta (dotyczy umowy na okres próbny, umowy na czas określony, umowy na czas zastępstwa), z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta (dotyczy umowy na czas wykonania określonej pracy).

Umowy o pracę: na czas określony, na czas wykonania określonej pracy oraz na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, ulegają przedłużeniu do dnia porodu, jeżeli rozwiązanie umowy nastąpiłoby po upływie trzeciego miesiąca ciąży (art. 177 § 3 k.p.).

Ta zasada nie dotyczy umów:

l na czas zastępstwa (art. 177 § 3¹ k.p.),

l zawartych z pracownicą tymczasową (art. 13 ust. 3 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, DzU nr 166, poz. 1608 ze zm.).

Ponadto umowa o pracę wygasa w następujących sytuacjach: śmierci pracodawcy, śmierci pracownika, upływu 3 miesięcy tymczasowego aresztowania (art. 63-67 k.p.) oraz w przypadku niezgłoszenia przez pracownika powrotu do pracy w ciągu 7 dni po rozwiązaniu stosunku pracy z wyboru u innego pracodawcy (art. 74 k.p.), w przypadku niezgłoszenia przez pracownika powrotu do pracy w okresie 30 dni po odbyciu czynnej służby wojskowej.

Wyjątkowo umowa o pracę nie wygaśnie w przypadku śmierci pracodawcy, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

l pracodawca zatrudniał pracownika w zakładzie pracy, np. w zakładzie samochodowym, produkcyjnym,

l zakład pracy jest przejęty przez nowego pracodawcę na zasadach określonych w art. 23¹ k.p., np. przez spadkobiercę czy w wyniku sprzedaży zakładu pracy przez spadkobierców.

Przyjmuje się, że rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron jest najlepszym sposobem rozwiązania, gdyż odzwierciedla wolę obu stron, czyli pracodawcy i pracownika. Jednakże zarówno w piśmiennictwie prawa pracy, jak i orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że wypowiedzenie umowy jest zwykłym sposobem ustania stosunku pracy.