Interpretacja indywidualna z dnia 20 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.87.2023.2.KW

Nieuznanie za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia: ‒ na terytorium Niemiec Katalizatorów przeznaczonych do odzysku oraz ‒ na terytorium państw członkowskich innych niż Polska Produktów w celu wykonania na nich Badań.

Interpretacja indywidualna –  stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w części dotyczącej nieuznania za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia na terytorium Niemiec Katalizatorów przeznaczonych do odzysku (pytanie nr 1 wniosku) i prawidłowe w części dotyczącej nieuznania za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia na terytorium państw członkowskich innych niż Polska Produktów w celu wykonania na nich Badań (pytanie nr 2 wniosku).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia:

‒na terytorium Niemiec Katalizatorów przeznaczonych do odzysku oraz

‒na terytorium państw członkowskich innych niż Polska Produktów w celu wykonania na nich Badań.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 kwietnia 2023 r. (wpływ 12 kwietnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

X Sp. z o. o. (dalej jako – Wnioskodawca, Spółka) jest podmiotem wchodzącym w skład międzynarodowego koncernu ..., prowadzącym działalność w zakresie produkcji (...).

Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako – VAT) oraz nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j. t. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.; dalej jako – ustawa o VAT). Wnioskodawca jest podatnikiem zarejestrowanym do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych Polsce.

Utylizacja zużytych katalizatorów

W konsekwencji prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej powstają u niej różnego rodzaju odpady. Należą do nich m.in. zużyte lub zniszczone katalizatory, pochodzące z wyprodukowanych przez Spółkę silników, które nie zostały dostarczone do jej klientów lub zostały przez nich zwrócone do Spółki (dalej jako – Katalizatory). Z uwagi na fakt, że Katalizatory nie mają dla Spółki ekonomicznej wartości, postanowiła ona przekazać je do utylizacji (odzysku).

W celu utylizacji Katalizatorów Spółka zawarła z kontrahentem, posiadającym siedzibę i prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Niemiec (dalej jako – Kontrahent DE), umowę w zakresie przemieszczania odpadów przeznaczonych do odzysku (dalej jako – Umowa). Kontrahent DE jest podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium Niemiec.

Na podstawie Umowy, Spółka nieodpłatnie przekazuje Katalizatory Kontrahentowi DE w celu ich utylizacji (odzysku).

Spółka klasyfikuje Katalizatory jako odpady, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt a) Rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów, w związku z czym Wnioskodawca przemieszcza je z Polski do Kontrahenta DE w Niemczech, zgodnie z warunkami wynikającymi z art. 18 Rozporządzenia.

Katalizatory przekazane Kontrahentowi DE są poddawane utylizacji. Zutylizowane Katalizatory ani ich części nie są powrotnie transportowane do Spółki.

Materiały zużywane w badaniach, testach lub analizach jakościowych

Dodatkowo, oprócz Katalizatorów, Spółka przemieszcza nieodpłatnie także swoje gotowe produkty lub ich części (dalej łącznie jako – Produkty) do kontrahentów na terytorium państw Unii Europejskiej innych niż Polska (dalej jako – Kontrahenci UE). Kontrahenci UE otrzymują od Spółki Produkty w celu wykonania na nich zleconych przez Wnioskodawcę badań, testów lub analiz jakościowych (dalej łącznie jako – Badania). W takich przypadkach Spółka uiszcza na rzecz Kontrahentów UE wynagrodzenie z tyt. wykonania przez nich usług w postaci Badań.

Po wykonaniu na Produktach zleconych usług, Kontrahenci UE nie odsyłają Produktów do Spółki w Polsce. Wynika to z faktu, że w ramach opisanych prac ulegają one uszkodzeniu lub zniszczeniu, bądź też z uwagi na niewielką wartość Produktów Wnioskodawca uznaje, że organizowanie ich powrotnego transportu do Spółki nie miałoby ekonomicznego sensu.

Kontrahenci UE są podatnikami podatku od wartości dodanej zidentyfikowanymi na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państw członkowskich, do których są przemieszczane Produkty.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał następujące informacje:

Spółka i Kontrahent DE zawarli umowę o przemieszczanie i odzysk odpadów zgodnie z art. 18 Rozporządzenia (WE) nr 1013/2006, w ramach której Spółka występuje w roli nadawcy/producenta odpadów, a Kontrahent DE występuje jako ich odbiorca. Obowiązkiem Kontrahenta DE, który wynika z Umowy jest zatem odbiór odpadów.

Ponadto, Umowa przewiduje, że w przypadku gdy przemieszczanie odpadów lub ich odzysk nie mogą zostać zrealizowane zgodnie z przewidzianym planem albo też gdy przemieszczanie lub odzysk byłyby nielegalne, Spółka i Kontrahent DE – w przypadku gdy nie ma możliwości przemieszczenia lub odzysku odpadów:

a)odbiorą z powrotem odpady lub zapewnią ich odzysk w inny sposób; oraz

b)w razie potrzeby zapewnią ich składowanie w tym czasie.

Wnioskodawca potwierdził, że Katalizatory, które Spółka przekazuje Kontrahentowi DE w celu ich utylizacji (odzysku), stanowią odpady w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r., poz. 669, ze zm.).

Jak wskazano we Wniosku:

‒Katalizatory nie mają dla Spółki ekonomicznej wartości,

‒Spółka, na podstawie Umowy, nieodpłatnie przekazuje Katalizatory Kontrahentowi DE w celu ich utylizacji (odzysku),

‒Katalizatory przekazane Kontrahentowi DE są poddawane utylizacji,

‒zutylizowane Katalizatory ani ich części nie są powrotnie transportowane do Spółki.

Natomiast ocena czy Kontrahent DE ma/będzie miał prawo do dysponowania przekazanymi do utylizacji Katalizatorami jak właściciel, zdaniem Spółki, nie jest elementem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we Wniosku. W opinii Wnioskodawcy, powyższa kwestia powinna zostać rozstrzygnięta przez Organ w wydanej interpretacji indywidualnej - pośrednio tego zagadnienia dotyczyło bowiem pytanie Spółki, z którym zwróciła się do Organu we Wniosku.

Spółka przedstawiła swoją argumentację dot. przeniesienia prawa do rozporządzania Katalizatorami jak właściciel w części I. Wniosku (tj. własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego). Jak Spółka wskazała w powyższej argumentacji, w jej opinii, Kontrahent DE nie ma i nie będzie miał prawa do dysponowania przekazanymi do utylizacji Katalizatorami jak właściciel.

Kontrahent DE w procesie utylizacji pozyskuje z Katalizatorów metale szlachetne, które mogą zostać wykorzystane, przykładowo, do produkcji nowych katalizatorów.

Powstałe w procesie utylizacji Katalizatorów części, w tym składające się z metali szlachetnych, należą do Kontrahenta DE. Według wiedzy Spółki, Kontrahent DE wykorzystuje je do produkcji nowych katalizatorów.

Spółce przysługiwało w całości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia Katalizatorów.

Czynności utylizacji Katalizatorów są realizowane nieodpłatnie.

Na pytanie zadane w wezwaniu: „Jakie gotowe produkty lub ich części nazwane we wniosku Produktami (proszę wymienić) są objęte zakresem postawionego we wniosku pytania nr 2?”, Wnioskodawca wskazał, że: „Produktami są podzespoły i części silników wysokoprężnych, wytwarzanych przez Spółkę, takie jak wały korbowe, korbowody oraz tłoki i sworznie tłokowe.”

Badania, testy i analizy jakościowe Produktów zlecone przez Spółkę (m.in. zmęczeniowe badania wytrzymałościowe) polegają na sprawdzeniu poszczególnych właściwości/cech danego towaru. Informacje te są istotne z punktu widzenia działalności gospodarczej, którą prowadzi Spółka. W ich wyniku Wnioskodawca uzyskuje bowiem informacje czy konkretne Produkty spełniają oczekiwane standardy oraz wymagania obowiązujące w Spółce.

Wnioskodawca otrzymuje od Kontrahentów UE oferty na przeprowadzenie Badań, które zawierają proponowane wynagrodzenie tych podmiotów. Zawarte w ofertach kwoty wynagrodzenia za wykonanie ww. usług są skalkulowane przez Kontrahentów UE. Jeżeli Spółka akceptuje warunki, w tym wynagrodzenie, które zostały zaproponowane w danej ofercie, to Spółka składa na jej podstawie zamówienie na wykonanie Badań przez danego Kontrahenta UE.

Wysokość wynagrodzenia za Badania nie jest pomniejszana o wartość Produktów przekazanych przez Spółkę celem wykonania na nich zleconych usług.

Jak Strona wskazała we Wniosku:

‒Kontrahenci UE otrzymują od Spółki Produkty w celu wykonania na nich zleconych przez Wnioskodawcę Badań,

‒Spółka uiszcza na rzecz Kontrahentów UE wynagrodzenie z tyt. wykonania przez nich usług w postaci Badań,

‒po wykonaniu na Produktach zleconych usług, Kontrahenci UE nie odsyłają Produktów do Spółki w Polsce. Wynika to z faktu, że w ramach opisanych prac ulegają one uszkodzeniu lub zniszczeniu, bądź też z uwagi na niewielką wartość Produktów Wnioskodawca uznaje, że organizowanie ich powrotnego transportu do Spółki nie miałoby ekonomicznego sensu.

Natomiast ocena czy w wyniku powyższych okoliczności Kontrahenci UE będą uzyskiwali prawo do dysponowania Produktami jak właściciel, zdaniem Spółki, nie jest elementem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we Wniosku. W opinii Wnioskodawcy, powyższa kwestia powinna zostać rozstrzygnięta przez Organ w wydanej interpretacji indywidualnej - pośrednio tego zagadnienia dotyczyło bowiem pytanie Spółki, z którym zwróciła się do Organu we Wniosku.

Spółka przedstawiła swoją argumentację dot. przeniesienia prawa do rozporządzania Produktami jak właściciel w części I. Wniosku (tj. własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego). Jak Spółka wskazała w powyższej argumentacji, w jej opinii, Kontrahenci UE nie mają i nie będą mieli prawa do rozporządzania Produktami jak właściciele.

Według wiedzy Spółki, Produkty - po wykonaniu na nich Badań - są poddawane utylizacji przez Kontrahentów UE. Produkty są przekazywane Kontrahentom UE wyłącznie w celu przeprowadzenia na nich zleconych przez Spółkę Badań. Produkty nie są zatem przekazywane w celu zaspokojenia jakichkolwiek potrzeb Kontrahentów UE. Wnioskodawca jest natomiast beneficjentem Badań przeprowadzonych przez Kontrahentów UE, za których wykonanie Spółka uiszcza wynagrodzenie na rzecz Kontrahentów UE.

Wnioskodawca przekazuje Produkty do Kontrahentów UE, aby ci wykonali na nich konkretne Badania zlecone przez Spółkę. Kontrahenci UE mogą zatem dysponować ww. Produktami wyłącznie w zakresie potrzebnym do wykonania przez nich Badań zleconych przez Spółkę.

Po wykonaniu na Produktach zleconych usług, za zgodą Spółki, Kontrahenci UE nie odsyłają Produktów do Spółki w Polsce, lecz utylizują je we własnym zakresie. Wynika to z faktu, że w ramach opisanych prac Produkty ulegają uszkodzeniu lub zniszczeniu, bądź też z uwagi na ich niewielką wartość Wnioskodawca uznaje, że organizowanie ich powrotnego transportu do Spółki nie miałoby ekonomicznego sensu.

Spółce przysługiwało w całości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia Produktów.

Pytania

1.Czy przemieszczenie przez Wnioskodawcę z Polski do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec, Katalizatorów przeznaczonych do odzysku podlega opodatkowaniu VAT w Polsce – w szczególności czy można uznać je za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w tym nietransakcyjną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów)?

2.Czy przemieszczenie przez Wnioskodawcę z Polski do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska, Produktów w celu wykonania na nich Badań podlega opodatkowaniu VAT w Polsce – w szczególności czy można uznać je za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w tym nietransakcyjną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

1.Przemieszczenie przez Wnioskodawcę z Polski do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec, Katalizatorów przeznaczonych do odzysku nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce – w szczególności nie można uznać go za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w tym nietransakcyjną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów).

2.Przemieszczenie przez Wnioskodawcę z Polski do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska, Produktów w celu wykonania na nich Badań nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce – w szczególności nie można uznać go za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w tym nietransakcyjną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów).

A. Przemieszczenia Katalizatorów oraz Produktów jako czynności niestanowiące dostawy towarów lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

1. Uwagi ogólne

1.

Z art. 5 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (dalej też jako - WDT).

Jak wynika z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT: „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)”.

Istotą dostawy towarów jest zatem przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy zaznaczyć, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym podkreślić, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności” lecz jako własność ekonomiczną.

Jak wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 20 maja 2022 r., sygn. akt I SA/Bk 71/22: „(...) W wyniku dokonania dostawy, podmiot nabywający uzyskuje prawo ekonomicznego władztwa nad rzeczą, rozumiane jako możliwość uzyskiwania z niej dalszych korzyści ekonomicznych według swojej woli i władzy. Pojęcie to oderwane jest od cywilnoprawnego pojęcia przeniesienia własności. Na odrębność konstrukcji cywilnoprawnych i prawnopodatkowych ocenianych zdarzeń wskazuje choćby to, że dostawa w rozumieniu ustawy o VAT zaistnieje nawet w przypadku braku uprawnienia własnościowego po stronie dokonującego dostawy. Istotą dostawy jest możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, rozumiana jako możliwość dalszego jej wydania lub postąpienia zgodnie ze swoją wolą. Dokonanie dostawy nie jest uzależnione od przejścia prawa własności z osoby dostawcy na osobę odbiorcy. W orzecznictwie TSUE przyjęto, że w przypadku dostawy dochodzi do przeniesienia własności ekonomicznej (por. wyrok w sprawie C-320/88 Shipping and Forwarding Safe B.V. v. Staatsecretaris van Financien). Własność ekonomiczna to sytuacja, w której z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. znalazcę rzeczy niczyjej będącego w trakcie zasiedzenia, posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. Aby zatem doszło do zaistnienia dostawy towarów, podmiot, na rzecz którego jest dokonywana, musi posiadać nad nim władztwo ekonomiczne. Tylko w takim przypadku można mówić o dokonanej dostawie w rozumieniu art. 7 ust. 1 u.p.t.u. Jeżeli do przeniesienia władztwa ekonomicznego nie doszło, to wówczas nie zaistniała taka dostawa.”

2.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT: „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych”.

Zgodnie z powyższym, za czynność podlegającą opodatkowaniu uznaje się także przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeśli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z uwagi na to, że ww. przekazanie jest traktowane na równi z (odpłatną) dostawą towarów, samo przekazanie – żeby podlegało opodatkowaniu VAT – powinno wywierać takie skutki jak dostawa, tj. powinno łączyć się z przekazaniem prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel.

3.

Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy o VAT: „przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8”.

Zgodnie z powyższym przepisem czynność może zostać uznana za WDT, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

1)musi wystąpić wywóz towarów z terytorium kraju, rozumianego jako terytorium Polski;

2)wywóz następuje w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT;

3)towary muszą zostać wywiezione na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium Polski.

Jeżeli zatem jeden z powyższych warunków nie zostanie spełniony – np. wywóz towarów nie następuje w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT – danej czynności nie można uznać za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów w rozumieniu art. 13 ust. 1 ustawy o VAT.

4.

Mając na względzie powyższe należy uznać, że jeśli w wyniku przemieszczenia przez Spółkę Katalizatorów do Kontrahenta DE lub Produktów do Kontrahentów UE nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel – a zatem jednocześnie nie dojdzie do dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1-2 ustawy o VAT – to czynności te nie stanowią wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów w rozumieniu art. 13 ust. 1 ustawy o VAT.

2. Brak możliwości uznania wysyłki Katalizatorów przez Wnioskodawcę do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec za dostawę towarów lub WDT.

1.

Jak wynika z zaprezentowanego opisu stanu faktycznego:

‒w Spółce powstają różnego rodzaju odpady, takie jak m.in. Katalizatory,

‒w celu ich zagospodarowania, Spółka zawarła z Kontrahentem DE Umowę dotyczącą przemieszczania odpadów przeznaczonych do odzysku. W konsekwencji, Spółka nieodpłatnie przekazuje Kontrahentowi DE Katalizatory w celu ich utylizacji,

‒Spółka przemieszcza Katalizatory z Polski do Kontrahenta DE w Niemczech,

‒przemieszczone do Kontrahenta DE Katalizatory ani ich części nie są powrotnie transportowane do Spółki w Polsce.

W ocenie Wnioskodawcy, opisane powyżej okoliczności wykluczają możliwość uznania dokonanego przez Spółkę przemieszczenia Katalizatorów do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec, za podlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Przekazanie Katalizatorów do utylizacji (odzysku) Kontrahentowi DE nie następuje bowiem w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT, co Strona uzasadnia poniżej.

2.

Wnioskodawca podnosi, że przekazanie Katalizatorów Kontrahentowi DE w celu ich utylizacji nie następuje w wyniku dokonania odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT.

Jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, Spółka przekazuje Kontrahentowi DE Katalizatory w celu ich utylizacji. Wobec tego, w przedmiotowym przypadku nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na Kontrahenta DE, tj. podmiot dokonujący utylizacji Katalizatorów. Wnioskodawca dokonuje ww. przekazania w celu wykonania usługi polegającej na utylizacji (odzysku) tych towarów. Oznacza to, że Kontrahent DE nie ma możliwości dowolnego dysponowania Katalizatorami, a otrzymuje je wyłącznie w ściśle określonym celu.

Ze względu na powyższe, należy uznać, że przekazanie Katalizatorów Kontrahentowi DE w celu ich utylizacji nie następuje w wyniku dokonania opodatkowanej VAT dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT.

3.

Powyższe wnioski Spółki są zgodne ze stanowiskiem prezentowanym przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, w tym m.in.:

‒w interpretacji indywidualnej z 10 listopada 2015 r. (sygn. IPPP3/4512-760/15-2/JŻ), w której zostało wskazane, że: „w przedmiotowym przypadku nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na podmiot dokonujący zniszczenia. Wnioskodawca dokona przekazania towarów innemu podmiotowi w celu wykonania usługi polegającej na utylizacji tych towarów. Przy tym utylizacja zostanie udokumentowana protokołem. Podmiot, któremu Wnioskodawca przekaże towary nie będzie mógł dowolnie nimi dysponować. Podmiot ten będzie zobowiązany do ich utylizacji. Zatem w przedstawionych okolicznościach czynność przekazania do utylizacji towarów przez Wnioskodawcę, należy uznać za niepodlegającą ustawie, co powoduje, że nie wymaga ona dokumentowania fakturą VAT, a tym samym Wnioskodawca nie ma obowiązku naliczenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku należnego”;

‒w interpretacji indywidualnej z 22 sierpnia 2017 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.254.2017.1.PG), zgodnie z którą: „przekazanie przez Wnioskodawcę odpadów podmiotowi, który będzie zobowiązany do ich utylizacji, nie wypełni dyspozycji art. 5 ust. 1 ustawy. Czynności tej nie będzie można bowiem uznać za dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy ani tym bardziej za świadczenie przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Tym samym nie wystąpi po stronie Wnioskodawcy żadna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT, a co za tym idzie Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia faktury oraz uwzględnienia jej w prowadzonych dla celów podatku VAT ewidencji”.

4.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że przekazanie przez Spółkę Katalizatorów do Kontrahenta DE nie następuje w wyniku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT, to należy uznać, że powyższej czynności nie można uznać też za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o VAT. Wywóz towarów z terytorium kraju nie następuje bowiem w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT.

3. Brak możliwości uznania przemieszczenia Produktów przez Wnioskodawcę do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska za dostawę towarów lub WDT.

Jak wynika z zaprezentowanego opisu stanu faktycznego:

‒Spółka przemieszcza Produkty do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska,

‒Kontrahenci UE otrzymują od Spółki Produkty w celu wykonania na nich zleconych przez Wnioskodawcę Badań,

‒Spółka przekazuje Produkty do Kontrahentów UE nieodpłatnie. W takich przypadkach to Spółka uiszcza na rzecz Kontrahentów UE wynagrodzenie z tyt. przeprowadzenia przez nich Badań,

‒po wykonaniu na nich zleconych usług Kontrahenci UE nie odsyłają Produktów do Spółki w Polsce.

W ocenie Wnioskodawcy, opisane powyżej okoliczności wykluczają możliwość uznania dokonywanych przez Spółkę przemieszczeń Produktów do Kontrahentów UE do państw członkowskich innych niż Polska, za podlegającą opodatkowaniu VAT w Polsce dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Przekazanie Produktów do Badań – analogicznie jak w przypadku przekazania Katalizatorów do Kontrahenta DE – nie następuje bowiem w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT.

Spółka podnosi, że udostępnia ona Kontrahentom UE Produkty w ściśle określonym celu, tj. wykonania przez nich zleconych przez Spółkę Badań. Władanie przez Kontrahentów UE Produktami jest więc ograniczone do celu jakim jest wykonanie zleconej usługi, wobec czego nie mają oni możliwości dowolnego nimi dysponowania. Należy więc uznać, że przekazanie Produktów nie powoduje przejścia prawa do dysponowania towarem jak właściciel ze Spółki na Kontrahentów UE.

W opinii Spółki, mając na uwadze powyższe okoliczności, przemieszczenie Produktów przez Wnioskodawcę do Kontrahentów UE z państw członkowskich innych niż Polska, nie stanowi:

‒dostawy towarów na terytorium kraju ani

‒wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w rozumieniu art. 13 ust. 1 ustawy o VAT. Wywóz towarów z terytorium kraju nie następuje bowiem w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT.

B. Brak możliwości uznania przemieszczeń Katalizatorów oraz Produktów za nietransakcyjne WDT.

1. Uwagi ogólne w zakresie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów własnych.

1.

Szczególnym przypadkiem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jest przemieszczenie towarów własnych z terytorium kraju do innego państwa członkowskiego UE.

Na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy o VAT: „za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika”.

2.

Mając na względzie powyższą regulację, należy zauważyć, że wewnątrzwspólnotowe przemieszczenie towarów (tzw. „nietransakcyjne WDT”) może zostać uznane za WDT pod warunkiem, że ma miejsce faktyczne przemieszczenie towarów, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do dysponowania nimi jak właściciel z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego UE a przemieszczone towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

Wobec powyższego, jedną z głównych przesłanek dla uznania danego przemieszczenia transgranicznego za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, jest okoliczność, iż transportowane towary muszą służyć działalności gospodarczej podatnika.

W świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT: „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Co istotne powyższa definicja działalności gospodarczej, co do zasady, służy na potrzeby określenia pojęcia podatnika VAT na gruncie tego podatku. Natomiast art. 13 ust. 3 ustawy o VAT nie odwołuje się do ww. definicji. Przepis ten odnosi się do terytorialnego aspektu prowadzenia działalności gospodarczej. Z tego względu, warto odnieść się więc do innych definicji „działalności gospodarczej” obowiązujących na gruncie przepisów powszechnie obowiązującego prawa.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2022 r., poz. 162): „działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”. Z kolei zgodnie z art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2022 r., poz. 2651) przez działalność gospodarczą rozumie się: „każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 i 2105 oraz z 2022 r. poz. 24, 974 i 1570), w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność – do przedsiębiorców”.

Wszystkie wyżej wskazane definicje podkreślają zatem, że działalność gospodarcza dotyczy wykonywania aktywnej działalności w celach zarobkowych. Jednocześnie za działalność gospodarczą nie uznaje się jedynie nabywania usług/towarów – musi ona stanowić co najmniej czynności polegające na wykorzystywaniu tychże towarów do celów wykonywania działalności opodatkowanej na terytorium danego kraju.

3.

Wnioskodawca podkreśla, że dyspozycja art. 13 ust. 3 ustawy o VAT odnosi się w swej istocie do działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium innego państwa członkowskiego (tj. w miejscu, do którego przemieszczane są towary). Wniosek ten znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i w doktrynie. Przykładowo, w zakresie wykładni art. 13 ust. 3 ustawy o VAT:

‒w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 lutego 2019 r. (sygn. akt I FSK 138/17) zostało wskazane, że: „(...) warunkiem uznania, że przemieszczenie towarów stanowi dostawę wewnątrzwspólnotową jest m.in. to, że sprowadzone przez podatnika towary na terytorium innego państwa członkowskiego powinny mu tam posłużyć do czynności wykonywanych przez niego jako podatnika podatku od wartości dodanej na terytorium tego innego państwa członkowskiego”;

‒w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 20 września 2012 r. (sygn. akt I SA/Po 544/12) wskazano, że (…) mowa jest o czynnościach wykonywanych przez ten podmiot jako podatnika na terytorium innego państwa. Biorąc pod uwagę schemat transakcji wewnątrzwspólnotowych, a także lustrzane przepisy o wewnątrzwspólnotowym nabyciu, trzeba stwierdzić, że sprowadzone przez podatnika towary na terytorium innego państwa członkowskiego powinny mu tam posłużyć do działalności gospodarczej”;

‒w komentarzu do art. 13 ustawy o VAT (A. Bartosiewicz [w:] VAT. Komentarz, wyd. XVI, Warszawa 2022, art. 13) autor stwierdził, że: „(...) towary przemieszczane przez podatnika mają mu posłużyć do działalności gospodarczej. Przemieszczenie towarów na potrzeby prywatne nie będzie zatem uznawane za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Mowa jest o czynnościach wykonywanych przez ten podmiot jako podatnika na terytorium innego państwa. Biorąc pod uwagę schemat transakcji wewnątrzwspólnotowych, a także lustrzane przepisy o wewnątrzwspólnotowym nabyciu, trzeba stwierdzić, że sprowadzone przez podatnika towary na terytorium innego państwa członkowskiego powinny mu tam posłużyć do działalności gospodarczej”.

Dla uznania przemieszczenia towarów za „nietransakcyjne WDT”, konieczne jest tym samym powiązanie danego przemieszczenia z aktywnością gospodarczą podatnika na terytorium kraju docelowego przemieszczenia towaru.

2. Brak możliwości uznania wysyłki Katalizatorów przez Wnioskodawcę do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec za nietransakcyjne WDT.

1.

Zdaniem Wnioskodawcy, przemieszczenie Katalizatorów w celu poddania ich procesom odzysku do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec nie stanowi nietransakcyjnego WDT, o którym mowa w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT.

2.

W ocenie Wnioskodawcy, okoliczności faktyczne przedmiotowej sprawy nie pozwalają na uznanie, że w przypadku omawianego przemieszczenia, Katalizatory w jakikolwiek sposób służą działalności gospodarczej Spółki w Niemczech.

Po pierwsze należy zauważyć, że – pomimo braku przejścia prawa do rozporządzaniem towarem jak właściciel – Spółka dostarcza Katalizatory do Niemiec do Kontrahenta DE.

Po drugie, warto zwrócić uwagę, że w praktyce Spółka nie ma nawet możliwości wykorzystania Katalizatorów w swojej działalności gospodarczej – czy to prowadzonej na terytorium Niemiec, czy w jakimkolwiek innym państwie. Jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, po przekazaniu Katalizatorów do Kontrahenta DE są one przez ten podmiot utylizowane. Kontrahent DE nie zwraca Spółce zutylizowanych Katalizatorów ani żadnych ich części. Wobec tego nie sposób argumentować by przemieszczane Katalizatory miały służyć działalności gospodarczej Spółki, gdyż w opisanej sprawie nie ma ona żadnej możliwości wykorzystania Katalizatorów przemieszczonych do Kontrahenta DE.

3.

W opinii Wnioskodawcy – biorąc pod uwagę, że przemieszczane przez Spółkę Katalizatory z terytorium Polski do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec, nie służą Spółce na terytorium tego (ani też żadnego innego) kraju do wykonywania działalności gospodarczej – nie zostanie spełniona jedna z głównych przesłanek pozwalających na uznanie opisanego przemieszczenia towarów za nietransakcyjne WDT, o którym mowa w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT. Tym samym, Wnioskodawca uważa, że nie ma on obowiązku rozpoznania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów własnych, o której mowa w tej regulacji, od ww. przemieszczeń.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, przemieszczenie przez niego, z Polski do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec, Katalizatorów przeznaczonych do odzysku nie stanowi wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w tym nietransakcyjnego WDT. Wobec tego należy uznać, że powyższe czynności nie podlegają opodatkowaniu VAT na terytorium Polski.

3. Brak możliwości uznania przemieszczenia Produktów przez Wnioskodawcę do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska za nietransakcyjne WDT.

1.

Zdaniem Wnioskodawcy, przemieszczenie Produktów w celu przeprowadzenia na nich Badań do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska, nie stanowi nietransakcyjnego WDT, o którym mowa w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT.

2.

W ocenie Wnioskodawcy, okoliczności faktyczne przedmiotowej sprawy nie pozwalają na uznanie, że w przypadku omawianego przemieszczenia, Produkty w jakikolwiek sposób służą działalności gospodarczej Spółki w państwach członkowskich, do których następuje ich transport.

Analogicznie, jak w przypadku Katalizatorów, Produkty przemieszczane do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska nie służą – ani nawet nie mogą służyć – działalności gospodarczej Spółki (zarówno w państwach członkowskich, do których następuje przemieszczenie Produktów, jak też w Polsce). Spółka przekazuje bowiem Produkty Kontrahentom UE, którzy wykorzystują je do Badań. Po ich wykonaniu Produkty ani ich części nie są zwracane Spółce. Wobec tego nie istnieje nawet techniczna możliwość wykorzystania Produktów przez Spółkę.

3.

Ponadto, w tym przypadku, związek z działalnością gospodarczą Spółki może wystąpić jedynie w odniesieniu do nabywanych przez Spółkę usług Badań od Kontrahentów UE (należy jednak podkreślić, że Badania powinno rozpatrywać się jako czynności odrębne od dostarczenia Produktów do ww. podmiotów oraz że mają one związek z działalnością gospodarczą Spółki w Polsce, a nie w innych państwach członkowskich). Z kolei nieodpłatne dostarczenie Produktów nie służy działalności gospodarczej Spółki w państwach członkowskich, do których są one przemieszczane. Wnioskodawca podkreśla, że działalność gospodarcza Spółki nie polega bowiem na prowadzeniu Badań na Produktach ani też na nieodpłatnym udostępnianiu ich innym podmiotom.

Poprawność rozumowania Wnioskodawcy, potwierdza przy tym stanowisko zaprezentowane w interpretacji indywidualnej wydanej przez Izbę Skarbową w Katowicach z 27 kwietnia 2012 r. nr IBPP4/443-165/12/PK, w której zauważono, że: „(...) przemieszczenie towarów w celu ich udostępnienia potencjalnym kontrahentom nie mieści się w przytoczonym powyżej pojęciu działalności gospodarczej albowiem udostępniane własnych produktów innym podmiotom w celu ich testowania, samo w sobie, nie jest celem prowadzonej działalności Wnioskodawcy, który jest producentem urządzeń dla górnictwa podziemnego i który dąży do sprzedaży własnych produktów. Tym samym przedmiotowe przemieszczenie towarów nie można uznać za WDT”.

4.

W opinii Wnioskodawcy – biorąc pod uwagę, że przemieszczane przez Spółkę Produkty z terytorium Polski do Kontrahentów UE na terytorium innych niż Polska państw członkowskich, nie służą Spółce na terytorium tych krajów do wykonywania jakiejkolwiek działalności gospodarczej – nie zostanie spełniona jedna z głównych przesłanek pozwalających na uznanie tych przemieszczeń za nietransakcyjne WDT, o którym mowa w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT. Tym samym, Wnioskodawca uważa, że nie ma on obowiązku rozpoznania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów własnych, o której mowa w tej regulacji, od ww. przemieszczeń.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, przemieszczenie przez niego, z Polski do Kontrahentów UE na terytorium innych państw członkowskich, Produktów przeznaczonych do Badań nie stanowi wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w tym nietransakcyjnego WDT. Wobec tego należy uznać, że powyższe czynności nie podlegają opodatkowaniu VAT na terytorium Polski.

C. Podsumowanie

Jak Wnioskodawca wykazał powyżej:

‒przekazanie Katalizatorów do Kontrahenta DE oraz Produktów do Kontrahentów UE nie następuje w wyniku dokonania opodatkowanej VAT dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT. Z uwagi na fakt, że przekazanie Katalizatorów i Produktów nie następuje w wyniku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT, to należy uznać, że powyższej czynności nie można uznać też za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o VAT. Wywóz towarów z terytorium kraju nie następuje bowiem w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT;

‒transportowane przez Spółkę Katalizatory i Produkty nie służą jej do wykonywania działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego przemieszczenia – nie zostaje zatem spełniona jedna z głównych przesłanek pozwalających na uznanie opisanego przemieszczenia towarów za nietransakcyjne WDT, o którym mowa w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT.

W związku z tym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że:

1.Przemieszczenie przez Wnioskodawcę, z Polski do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec, Katalizatorów przeznaczonych do odzysku nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce – w szczególności nie można uznać go za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w tym nietransakcyjną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów).

2.Przemieszczenie przez Wnioskodawcę, z Polski do Kontrahentów UE na terytorium państw członkowskich innych niż Polska, Produktów w celu wykonania na nich Badań nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce – w szczególności nie można uznać go za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w tym nietransakcyjną wewnątrzwspólnotową dostawę towarów).

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe w części dotyczącej nieuznania za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia na terytorium Niemiec Katalizatorów przeznaczonych do odzysku (pytanie nr 1 wniosku) i prawidłowe w części dotyczącej nieuznania za dostawę towarów lub wewnątrzwspólnotową dostawę towarów przemieszczenia na terytorium państw członkowskich innych niż Polska Produktów w celu wykonania na nich Badań (pytanie nr 2 wniosku).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną czynność, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu). Przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem.

Pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” – art. 7 ust. 1 ustawy – dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Ponieważ istotą dostawy towarów nie jest przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Co więcej, czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, ponieważ „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Zatem pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”.

Ponadto zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy:

Według art. 7 ust. 3 ustawy:

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatna czynność z nią zrównana po spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jeżeli:

·dokonującym nieodpłatnego przekazania jest podatnik podatku od towarów i usług,

·przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,

·przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu jego nabycia, importu lub wytworzenia.

Oznacza to, że cel takiego przekazania pozostaje bez znaczenia, podobnie jak i podmiot, na rzecz którego jest ono dokonywane (przepis wskazuje jedynie przykładowe sytuacje, które mogą zostać uznane za odpłatną dostawę towarów).

Warunkiem opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów jest to, aby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu. Wytwarzać zaś znaczy produkować, przetwarzać, robić, sporządzać, czyli de facto robić m.in. towar z nabytych towarów. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN 1996) wytwarzać/wytworzyć znaczy zrobić, wyprodukować coś, tworząc wydawać z siebie, wywołać coś, natomiast wytwórca to ten, który coś wytwarza, produkuje.

Konstrukcja prawna opodatkowania nieodpłatnego przekazania wskazuje na zasadność opodatkowania takiego przypadku. Z punktu widzenia zasady neutralności i zasady opodatkowania konsumpcji, opodatkowanie powinno mieć miejsce zawsze wtedy, gdy podatnik przekazuje towar, w którego posiadanie wszedł, mając prawo do odliczenia. Nie ma znaczenia, czy to wejście w posiadanie miało miejsce wskutek nabycia pochodnego, czy też w drodze wytworzenia towaru. Nie ma również znaczenia, czy podatnik z tego prawa skorzystał, czy też nie. Istotne jest tylko, czy podatnikowi prawo to przysługiwało.

Kwestie, dotyczące m.in. gospodarowania odpadami reguluje ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 669 ze zm.).

W świetle art. 3 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy o odpadach:

Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o odpadach:

Stosownie do art. 27 ust. 1 ustawy o odpadach:

Według art. 33 ust. 1 ustawy o odpadach:

W myśl natomiast art. 27 ust. 9 ustawy o odpadach:

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 13 ust. 2 ustawy:

Według art. 13 ust. 3 ustawy:

Powołany art. 13 ust. 3 ustawy rozszerza więc pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na czynności niemające charakteru czynności dwustronnych (pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami), polegające na przemieszczeniu towarów przedsiębiorstwa z Polski do innego kraju Unii Europejskiej, które mają służyć działalności gospodarczej podatnika. W takim przypadku dostawca pełni jednocześnie rolę nabywcy towarów na terytorium innego państwa członkowskiego.

Przepis art. 13 ust. 6 ustawy stanowi, że:

Powyższe regulacje wskazują, że w sytuacji gdy wywóz towarów następuje w wyniku dokonania transakcji dostawy (sprzedaży) z ustalonym nabywcą, w celu przeniesienia na konkretny podmiot prawa do rozporządzania wywożonym towarem jak właściciel – to zachodzi wówczas transakcja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT). Warunkiem rozpoznania danej dostawy towarów (której towarzyszy przemieszczenie z Polski do innego kraju członkowskiego), jako wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jest dokonanie jej na rzecz podmiotu zidentyfikowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju. Zatem, co do zasady, przy spełnieniu warunków dotyczących podmiotów biorących udział w transakcji, w przypadku gdy w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE występuje wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Zachodzi wówczas transakcja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sprzedaży, której po stronie nabywcy odpowiada wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w zakupie. Przy czym, podkreślić należy, że zakwalifikowanie danej transakcji jako dostawy wewnątrzwspólnotowej, na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy, wymaga czasowego i materialnego związku pomiędzy dostawą danego towaru i jego transportem.

Należy zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Przenosząc przedstawione we wniosku okoliczności na grunt przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że ww. Katalizatory, będące odpadami w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach, spełniają definicję towaru. Ponadto – wbrew Państwa twierdzeniu – czynność ich przekazania prowadzi do przeniesienia na Kontrahenta DE prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Jak wynika bowiem z okoliczności sprawy Kontrahent DE w procesie utylizacji pozyskuje z Katalizatorów metale szlachetne, które mogą zostać wykorzystane, przykładowo, do produkcji nowych katalizatorów. Powstałe w procesie utylizacji Katalizatorów części, w tym składające się z metali szlachetnych, należą do Kontrahenta DE. Według Państwa wiedzy, Kontrahent DE wykorzystuje je do produkcji nowych katalizatorów. A zatem w związku z przekazaniem ww. Katalizatorów Kontrahentowi DE, uzyskuje on de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel.

W konsekwencji czynność polegająca na przekazaniu Kontrahentowi DE Katalizatorów przeznaczonych do odzysku stanowi/będzie stanowić w istocie dostawę towarów zdefiniowaną w art. 7 ust. 1 ustawy.

Przy czym – jak wynika z treści wniosku – przekazanie Katalizatorów na rzecz Kontrahenta DE następuje/będzie następować bez wynagrodzenia. Tym samym jest/będzie to w istocie nieodpłatna dostawa towarów uregulowana w art. 7 ust. 2 ustawy.

Jak wynika z ww. art. 7 ust. 2 ustawy, opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki.

Jednocześnie należy wskazać, że oczywistym jest, że żaden podmiot (z wyjątkiem podmiotów zajmujących się profesjonalnie odpadami) nie dokonuje zakupu samego odpadu jako takiego, lecz odpady zawsze powstają (są wytwarzane) przy jakiejś podstawowej działalności.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia Katalizatorów, wykorzystywanych w działalności gospodarczej Spółki.

Wobec powyższego, w okolicznościach niniejszej sprawy spełnione są/będą przesłanki wymienione w art. 7 ust. 2 ustawy i przekazanie nieodpłatnie Kontrahentowi DE Katalizatorów w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, stanowi/będzie stanowić dostawę towarów i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przy czym, w świetle przedstawionych okoliczności sprawy nastąpi wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, w związku z dostawą tych towarów na rzecz Kontrahenta DE, będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium Niemiec. Zatem w związku z przemieszczeniem przez Państwa z Polski do Kontrahenta DE na terytorium Niemiec Katalizatorów przeznaczonych do odzysku, winni Państwo rozpoznać wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.

Z kolei udzielając odpowiedzi na pytanie nr 2 wniosku, należy powtórzyć, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, przy czym odnosząc się do analizowanej sprawy – w myśl art. 7 ust. 2 ustawy – podatkiem objęta jest również dostawa towarów dokonywana bez odpłatności. Sama definicja dostawy została zawarta w przytoczonym powyżej art. 7 ust. 1 ustawy. Zgodnie z nią, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Pod tym sformułowaniem kryje się czynność, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”.

W przypadku, którego dotyczy pytanie nr 2 wniosku, przemieszczają Państwo nieodpłatnie Produkty do kontrahentów na terytorium państw Unii Europejskiej innych niż Polska (dalej Kontrahenci UE). Kontrahenci UE otrzymują od Spółki Produkty w celu wykonania na nich zleconych przez Państwa badań, testów lub analiz jakościowych. Badania, testy i analizy jakościowe Produktów zlecone przez Spółkę (m.in. zmęczeniowe badania wytrzymałościowe) polegają na sprawdzeniu poszczególnych właściwości/cech danego towaru. Informacje te są istotne z punktu widzenia działalności gospodarczej, którą prowadzi Spółka. W ich wyniku uzyskują Państwo informacje czy konkretne Produkty spełniają oczekiwane standardy oraz wymagania obowiązujące w Spółce. W takich przypadkach Spółka uiszcza na rzecz Kontrahentów UE wynagrodzenie z tytułu wykonania przez nich usług w postaci Badań. Wysokość wynagrodzenia za Badania nie jest pomniejszana o wartość Produktów przekazanych przez Spółkę celem wykonania na nich zleconych usług. Po wykonaniu na Produktach zleconych usług, Kontrahenci UE nie odsyłają Produktów do Państwa. Wynika to z faktu, że w ramach opisanych prac ulegają one uszkodzeniu lub zniszczeniu, bądź też z uwagi na niewielką wartość Produktów uznają Państwo, że organizowanie ich powrotnego transportu do Spółki nie miałoby ekonomicznego sensu. Według wiedzy Spółki, Produkty - po wykonaniu na nich Badań – są poddawane utylizacji przez Kontrahentów UE. Produkty są przekazywane Kontrahentom UE wyłącznie w celu przeprowadzenia na nich zleconych przez Spółkę Badań. Produkty nie są zatem przekazywane w celu zaspokojenia jakichkolwiek potrzeb Kontrahentów UE. Kontrahenci UE mogą zatem dysponować ww. Produktami wyłącznie w zakresie potrzebnym do wykonania przez nich Badań zleconych przez Spółkę.

Należy zauważyć, że Kontrahenci UE, którym przekazują Państwo Produkty do przeprowadzenia na nich Badań mają istotne ograniczenia we władaniu przekazanymi Produktami. Zatem nie można stwierdzić, że Kontrahenci UE nabywają/będą nabywali prawo do rozporządzania tymi Produktami w charakterze zbliżonym do właściciela. Ich rola związana z omawianym przekazaniem ogranicza się tylko i wyłącznie do wykonania usługi na powierzonych do badań Produktach, i nie mają oni pozostawionej swobody co do dysponowania tymi produktami. Konkludując, w świetle okoliczności w jakich następuje przekazanie Produktów Kontrahentom UE, nie dochodzi/nie będzie dochodziło do przeniesienia prawa do rozporządzania przekazywanymi Produktami jak właściciel, więc nie ma/nie będzie miała miejsca dostawa towarów.

Rozstrzygając kwestię opodatkowania czynności nieodpłatnego przemieszczenia Produktów wymienionych we wniosku, należy zauważyć, że u podstaw podatku VAT leży obciążenie tym podatkiem konsumpcji, co jest realizowane poprzez doliczanie go do ceny nabywanych przez konsumentów dóbr. Faktyczny ciężar podatku jest przerzucany na kolejnych nabywców, aby w końcu obciążyć ostatniego nabywcę – konsumenta, który nie uczestniczy już w tym systemie i nie ma możliwości dalszego przerzucenia podatku. Mając powyższe na uwadze, podatek VAT obciąża konsumpcję danego towaru (lub usługi), przez którą należy rozumieć użycie nabytego towaru (lub usługi) ze skutkiem zaspokojenia jakiejkolwiek potrzeby przez konsumenta.

W świetle powyższego należy uznać, że nieodpłatne przemieszczenie przez Państwa Produktów do Kontrahentów UE w celu wykonania na nich Badań nie stanowi czynności, z którą ustawa o VAT wiązałaby powstanie obowiązku podatkowego. Przyczyną pozostawienia poza zakresem podatku VAT tych przemieszczeń jest brak ich konsumpcyjnego charakteru. Oznacza to, że odbiorca przekazywanych towarów nie konsumuje ich, nie jest też w wyniku dokonanego przemieszczenia zaspokojona jakakolwiek potrzeba, ani też nie pojawia się wskutek tego przysporzenie majątkowe. Przekazane produkty służą jedynie jako materiał do wykonania na nich badań.

Reasumując, przemieszczenie Produktów do Kontrahentów UE w celu wykonania na nich Badań nie podlega/nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na okoliczności towarzyszące przekazaniu tych towarów, które sprawiają, że przemieszczane towary nie posiadają wartości konsumpcyjnej, oraz w istocie nie ma miejsca przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

oraz

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa w uzasadnieniu własnego stanowiska wyroków sądów należy zaznaczyć, że wyroki sądów administracyjnych są to rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem powołane orzeczenia nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż teza rozstrzygnięcia nawet w podobnych stanach faktycznych nie może mieć zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

W odniesieniu natomiast do powołanych interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego oraz zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).